Karekodlu ilaç takip sistemi dünyaya örnek oldu

İlaçta sahtecilik ve reçete suistimalini önlemek için hayata geçirilen karekodlu 'ilaç takip sistemi' (İTS) başta Avrupa olmak üzere pek çok ülkeye model olmaya başladı.

Brezilya, Fransa ve İtalya gibi ülkelerde karekod sistemine geçme kararı alan ülkelerden ilaç şirketleri, takip sistemi konusunda önemli mesafeler kat eden Türk yazılım şirketlerinin kapısını çalıyor. İTS çözüm paketleri hazırlayan Caretta Yazılım'ın yönetici ortağı Selçuk Kumbasar, yazılım sektöründe Türkiye'nin belki de ilk kez dünya çapında böylesine bir başarı yakaladığını söyledi.

Glaxosmithkline (GSK) ve İtalyan Menarini'ye bağlı İE Ulagay için İTS projelerini tamamladıklarını belirten Kumbasar, "Dünyada halen İTS konusunda en doğru çözümleri üreten ülke Türkiye. Çünkü biz bu sisteme diğer ülkelerden daha önce geçme kararı aldık ve ciddi bir mesafe kat ettik. Bu sayede elde ettiğimiz bilgi birikimiyle önemli miktarda İTS yazılımı ihracatı yapabilir noktaya geleceğiz." dedi. Kumbasar, diğer ülkelerin bu konuda 2-3 yıldan önce Türkiye'nin seviyesine gelemeyeceğini, bunun da Türk yazılımcılarını rakipsiz hale getirdiğini aktardı. Caretta Yazılım, özellikle Avrupa ülkelerinde İTS hizmeti sunmak için ofis açacak. Türkiye'de Nobel İlaç'a ilaç takip sistemi kurduklarını dile getiren Kumbasar, Amerikan İlaç ve Gıda Dairesi (FDA) yetkililerinin Nobel'i arayarak tebriklerini ilettiğini aktardı. 1997 yılında kurulan Caretta Yazılım'da halen 35 mühendis çalışıyor. Şirket bilgi işlem teknolojileri ve ilaç sektörüne yönelik yazılımlar alanında faaliyet gösteriyor.

Selçuk Kumbasar'ın verdiği bilgiye göre Türkiye'de 64'ü üretici olmak üzere yaklaşık 350 ilaç firması bulunuyor. 550 civarında ilaç deposu 24 bin kadar da eczane faaliyet gösteriyor. Üretici ve depocuların yıl sonuna kadar İTS sistemine geçmesi gerekiyor. Sistemin tümüyle devreye girmesiyle birlikte yılda 400 milyonu aşkın reçete bu sistem üzerinden hastaya verilecek. İTS sisteminin ilaç firmaları ile depoculara şirketin hacmine göre 200 bin TL ile 2 milyon TL arasında maliyeti söz konusu.

İlaç takip sistemi kısaca şöyle çalışıyor: Üreticinin fabrikada her bir kutu ilaca özel kod vermesi gerekiyor. Bu numaralar özel yazılımlar aracılığıyla anında Sağlık Bakanlığı ile Sosyal Güvenlik Kurumu'na aktarılıyor. Daha sonra bu ilaçlar ecza depoları ve eczanelere gönderilince bu kodlar yine devlete bildiriliyor. Son olarak da hangi kutu ilacın hangi hastaya ne zaman ve hangi eczaneden hangi doktorun yazdığı reçete ile verildiği anında takip edilebiliyor. Bu sayede piyasaya sahte ilaç girişinin ve mükerrer ilaç reçetelendirilerek devletin zarara uğratılmasının büyük ölçüde önleneceği belirtiliyor.